Wekelijks vragen we een bekende streekgenoot het hemd van het lijf over financiële kwesties.
Deze keer: schaapherder Chris Grinwis uit Epe.
(de Stentor, rubriek ‘Mijn geld & ik’, 13 april 2016)
Schapen hoeden, daar word je vast niet rijk van?
,,Nee, en dat hoeft ook niet. Mijn werk is mijn passie. Maar ik zou wel graag een fatsoenlijke boterham verdienen.”
Lukt dat niet?
,,Ongelogen: ik werk 60 tot 70 uur per week en leef op bijstandsniveau.”
Je bent een ‘traditioneel herder’. Wat betekent dat?
,,Als traditioneel herder hoed je minimaal negen uur per dag. Maar er zijn ook schapenhouders die stukken hei afzetten met netten, zodat de schapen niet weglopen. Af en toe kijken ze even. Ja, zo kun je wel drie kuddes per dag doen. Die concurrentieslag is er ook nog.”
De provincie Gelderland stelt toch twee miljoen voor schaapskuddes beschikbaar?
,,Ho even! Die twee miljoen zijn voor elf schaapskuddes en tien schaapskooien, ja. Verdeeld over zes jaar, waarvan er al twee voorbij zijn. Drie ton gaat naar tien schaapskooien. Blijft zeven ton over voor exploitatie van elf schaapskuddes. Maar de kosten van één kudde bedragen al een ton.”
Je beroep heeft zo’n idyllisch imago.
,,Dat is soms lastig. ‘U hebt toch maar weinig nodig? Uw schapen eten gratis op de hei!’ hoor ik vaak. Toch ben ik ’s winters dagelijks 150 euro aan voer kwijt. Maar veel toeristen zien de kudde als landschapsstoffering. Als ik voor elke foto een tientje kreeg…”
Ideetje?
,,Ha! Laatst kwam er een stelletje met trouwplannen. Vraagt die jongen: ‘Kunt u dan-en-dan om zo-en-zo laat daar-en-daar zijn?” Voor hun trouwfoto’s dus. Ik vraag: ‘Wat schuift het?’ De verbázing van die jongen!”
Komt het door die beeldvorming dat je onderbetaald werkt?
,,En doordat de schapenhouderij in Nederland economisch niet van belang is. In Duitsland, Frankrijk en Engeland staat het ambacht hoger aangeschreven en is de professionaliteit groter. Volg je hier de opleiding Veehouderij, dan mag je Schapenhouderij als bijvak kiezen. In Duitsland is het een zelfstandige opleiding en ben je pas na zes jaar ‘Schäfermeister’. De belangenbehartiging van herders is er ook beter geregeld.”
Snappen de Nederlandse beleidsmakers jullie probleem?
,,Als Schaapherdersgilde hebben we aangedrongen op onderzoek. Dat is gebeurd, in opdracht van Economische Zaken. Een dezer dagen verschijnt het rapport van Alterra. Ik kan je nu al verklappen dat een herder werkt met een gemiddeld tekort van 25.000 euro per jaar.”
Hoe overleef je dan?
,,Dankzij een voederleverancier die bereid is om geduldig op z’n geld te wachten. En ik draag veel ‘krijgertjes’: dit overhemd was eerst van m’n zwager. De auto is 15 jaar oud en heeft ruim 2,5 ton gelopen. Ik rijd 120 kilometer per dag, want mijn kudde staat in Harderwijk.”
Geef je ooit voor je plezier geld uit?
,,Als het kón, zou ik graag zelf een motorfiets in elkaar zetten. Daarvan droom ik al sinds m’n achttiende. Maar dat kost 20 á 30 mille. Ik heb nu een motor van 600 euro. Daarmee rijd ik misschien 2000 kilometer per jaar.”