Marietta Petkova mag zich al ruim 25 jaar concertpianiste noemen. Geboren en getogen in Bulgarije, kwam ze in 1991 naar Nederland. Vanuit de polder zette ze haar internationale carrière voort.
(de Stentor, 12-01-2016 – foto Chris Hoefsmit)
‘Zilveren jubileum’, die term klinkt bijna te bezadigd voor Marietta Petkova. Niet alleen oogt ze nog steeds frêle en meisjesachtig, ook lijken divagedrag, routine en geblaseerdheid haar volstrekt wezensvreemd. Naïef is ze ongetwijfeld niet meer, maar ze praat nog net zo gretig en idealistisch over plannen en ideeën als toen ze anno 1992 in het tv-programma ‘Jonge mensen op het concertpodium’ aan het Nederlandse publiek werd voorgesteld. ,,Ik speelde toen het Derde Pianoconcert van Rachmaninov,” blikt ze terug.
En ze herinnert zich nog levendig hoe ze in 1994 voor het eerst optrad bij de Kunstkring Hattem, samen met violist Matthias Maurer. ,,Ik moest op het allerlaatste moment invallen voor Rian de Waal, dus ik was behoorlijk zenuwachtig. Maar het heeft gelukkig heel goed uitgepakt.”
Sterker nog, voegt ze eraan toe: de Hattemers bleven haar trouw terugvragen. Op 10 december vond zelfs de presentatie van haar nieuwe soloalbum ‘Préludes’ plaats tijdens een recital binnen de Kunstkring. ,,Een soevereine, punctuele organisatie,” prijst Marietta Petkova. ,,Ik heb door de jaren heen een band met die mensen opgebouwd. Je wordt er als musicus ook altijd zo goed ontvangen, heel professioneel en toch ongedwongen. Ik voel me daar altijd weer thuis.”
Preludes
Nee, ze wil ‘Préludes’ geen jubileumalbum noemen: ,,Het verschijnt alleen rond dezelfde tijd. Maar deze dubbel-cd is wel de vervulling van een langgekoesterde wens: het opnemen van de Preludes opus 11 van Skrjabin en 24 Préludes opus 28 van Chopin.” (Aleksandr Skrjabin (1872-1915) was een Russische componist, wiens pianomuziek hoorbaar is beïnvloed door Chopin – MC.) Aangezien Petkova een intuïtieve weerstand koestert jegens het gekunstelde knip- en plakwerk in de studio, koos ze gewoontegetrouw weer voor live opnamen. Ditmaal tijdens één specifiek concert in de Salle Paderewksi te Lausanne, op 20 mei 2016.
Opvallend hieraan is de opening met ‘Sechs kleine Präludien’ van Bach. Een keuze die spelenderwijs ontstond, legt ze uit. ,,Ik speel altijd Skrjabin vóór Chopin, terwijl de orthodoxe programmaopbouw luidt: eerst Chopin, dan Skrjabin. Maar tijdens een concert in Winterswijk in 2015 dacht ik opeens: hè nee, het voelt toch wat ongemakkelijk om mijn publiek meteen met Skrjabin te overdonderen. Toen heb ik maar eerlijk gezegd: ‘Dames en heren, ik begin even met een Partita van Bach, ook al staat die niet aangekondigd.’ En dat beviel heel goed.
Weet je, Bach is altijd zo’n menselijk, vertrouwd middel om contact te leggen. Hij opent je geest, maakt je ontvankelijk. Daarna kun je samen, als publiek en pianist, die hele reis door de muziek maken. En die spontane ingeving van toen heeft zich later uitgekristalliseerd naar de ‘Sechs kleine Präludien’ van Bach, als wegbereider voor de andere preludes.”
Apeldoorn
Hoe voortreffelijk de Bulgaarse ook lijkt te gedijen in de vlakke Flevopolder, ze onderhoudt nog steeds nauwe banden met haar geboorteplaats Roese, cultuurstad bij uitstek. ,,Mijn moeder woont daar nog, maar ik treed daar ook regelmatig op en geef er masterclasses aan kinderen. Ik wil me sterk maken voor jonge talenten die in moeilijke omstandigheden verkeren.”
In juni 2016 ontmoette Petkova in Roese een zangleerlinge wier stem en situatie haar bijzonder troffen: ,,Achttien jaar oud, een groot zangtalent, geen financiële middelen, een problematische gezinsachtergrond − laten we daar verder niet op ingaan. Dus ik besloot om haar in contact te brengen met de Stichting Passaggio in Apeldoorn, een initiatief van een Roemeense zangpedagoge Manuela Ochakovski. Manuela is eigenlijk een lotgenote van me, ook een Oost-Europese die in Nederland woont. Zij organiseert in maart altijd een zangmasterclass en haalt daarvoor docenten van naam en faam naar Apeldoorn. Die masterclasses worden dan afgesloten met een galaconcert in Orpheus. En ik dacht: daar moet dit meisje ook zingen, ik betaal gewoon dat cursusgeld voor haar. Het lijkt me heel goed dat ze haar blikveld verruimt en internationale contacten opdoet. Ach, en als je had gezien hoe bescheiden en dankbaar dat kind reageerde…”
Geëmotioneerd: “Weet je, ik ben zelf immers ook met niks begonnen. Ik studeerde in Wenen en o, wat was ik blij als ik iets van iemand kreeg, al was het maar een stukje bladmuziek! Zulke kleine dingen kunnen enorm belangrijk zijn. Ik ben nooit vergeten hoe andere mensen mij toen hielpen.”
15 januari: Concertgebouw, Amsterdam: jubileumrecital
6 mei 2017: De Marke, Hattem: benefietconcert voor Syrië
(Marietta Petkova is de speciale gast tijdens het Wereldmuziek Festival van de stichting Heel Hattem Helpt Syriërs. Andere medewerkenden aan dit benefietconcert zijn buitenlandse masterstudenten van het Zwolse ArtEZ conservatorium, onder wie de klassieke accordeonisten Muhamed & Selim Nikola Spasic. Verder klinkt er waarschijnlijk Spaanse klassieke muziek en uiteraard zullen er ook Syrische musici optreden.
De opbrengst gaat naar Artsen Zonder Grenzen, voor hulp aan Syrische oorlogsslachtoffers.
‘Préludes’, Bloomline BS16-095 (2CD)
www.mariettapetkova.com