Opvoeden, gezond blijven: we zijn er dagelijks mee bezig. Welke lessen leerde u van het leven en zou u aan anderen willen overdragen? 
Aflevering van de rubriek ‘Zo doen wij dat!’Deze week: de familie Donicie-Assink uit Dieren. 

De familie: 

Anke Donicie (41), kindertherapeut, gezinscoach en trainer van pedagogische professionals bij Sterre & Co 
Gert Assink (43), Sociaal-juridisch dienstverlener (SJD) in de verslavingszorg  
Kiki (15), mavo 4 
Noë (15), mavo 4 
Jim (9), groep 6 
Jesse (7), groep 5 
Elyn (3), peuterspeelzaal  

Het leven is een avontuur

Anke: ,,In deze tijd valt een groot gezin als het onze wel op. Maar we wilden het graag en hadden het geluk dat we zwanger konden worden. Wij zien het leven als een avontuur dat we met z’n allen aangaan. En daarbij komen er leuke dingen op je levenspad, maar ook moeilijke dingen.”
Gert: ,,Veel dingen die we vroeger als een probleem zagen, beschouwen we nu als uitdaging.”
Anke: ,,We moesten wel leren om los te komen van oude patronen. Onze generatie groeide op in de jaren 70 en 80. Wij zijn opgevoed in de sfeer van: ‘gedraag je zoals het hoort’. Geen gekke dingen doen, vooral niet teveel opvallen. Terwijl wij alles heel intens beleven. Dat is tekenend voor ons gezin. We hebben ontdekt dat we beiden hooggevoelig zijn en vijf hooggevoelige kinderen hebben. Dat merk je doordat je bijvoorbeeld zomaar andermans emoties kunt aanvoelen. En je hebt scherpe zintuigen, waardoor je veel details waarneemt. Op dit moment is ‘hooggevoeligheid’ nog geen officiële term, maar aan de Radboud Universiteit zijn ze wel bezig met onderzoek.”

Neem de tijd om samen te zijn

Anke: ,,Wij kozen ervoor om de kinderen niet naar een crèche te doen. In plaats daarvan hadden we een gastouder aan huis, zodat ze in hun vertrouwde omgeving bleven en persoonlijke aandacht kregen. Dat is belangrijk. Als ouder moet je ook regelmatig je smartphone aan de kant kunnen leggen voor een kleurplaat, een legpuzzel, een kietelspelletje of een fietstocht.”
Gert: ,,We hebben niet zo’n groot huis, dus moeten we creatief zijn. Voor ons is de sleutel: naar buiten, de natuur in met z’n allen. Overigens duurt het met vijf kinderen vaak wel drie kwartier voordat je eenmaal op pad kunt. Je moet uitstapjes dus goed plannen.”
Anke: ,, En soms even doorpakken als iemand geen zin heeft om mee te gaan. Want zo’n moment van gezamenlijkheid is waardevol. Dan raak je met elkaar in gesprek.”

Projecteer niet jouw angst op je kinderen

Gert: ,,In 2009 waren wij getuige van de aanslag op Koninginnedag in Apeldoorn. We stonden met de kinderen vlakbij de Naald, op vier meter afstand van de auto waarin die man zat. Dat heeft een enorme impact gehad. Zodra we later een zwarte auto zagen, of een auto hard hoorden optrekken, schoten we meteen weer in de stress. Ook de kinderen hadden nog zeker een jaar lang nachtmerries en angstklachten. Vooral ’s avonds laat, als ze moe werden, kwam de angst bovendrijven.”
Anke: ,,Na die Koninginnedag heb ik met een team een aparte herdenkingsdienst voor kinderen georganiseerd. Kinderen beleven zo’n ramp anders dan volwassenen. Zo kan een kindje erg verdrietig zijn omdat ze nu haar mooie jurk niet aan de koningin kon laten zien. En dan zeggen grote mensen: ‘Ssst, dat mag je niet zeggen, er zijn mensen dóódgegaan!’ Maar ook dat kind moet haar teleurstelling kunnen uiten.”
Gert: ,,Iedereen verwerkt zo’n traumatische gebeurtenis op zijn eigen manier. Wij kozen ervoor om geen wrok en agressie te koesteren jegens die dader. Dat kwam waarschijnlijk door ons werk: we zien maar al te vaak wat wanhoop met iemand kan doen. Ik denk dat we dankzij ons werk ook adequaat met de situatie konden omgaan. Wij verwerkten onze ervaringen en angsten door erover te praten en naar elkaar te luisteren. En door intussen het dagelijks leven weer op te pakken: werk, school, eten koken…”
Anke: “En door níet je eigen angsten te projecteren op de kinderen! Sommige gedachten kun je beter niet in hun bijzijn bespreken.”

Zwijgen maakt verborgen verdriet zwaarder

Anke: ,,Het lijkt een boude uitspraak, maar ik denk weleens dat we in onze westerse maatschappij niet goed met emoties kunnen omgaan. Kijk maar hoe trauma’s uit de Tweede Wereldoorlog tot op vandaag doorwerken, doordat er vroeger over gezwegen werd. Zoals men ook niet sprak over doodgeboren kindjes, verborgen liefdes, noem maar op. Al dat heimelijke verdriet werkt door in volgende generaties. Als ik daarentegen denk aan het overlijden van mijn eigen vader: toen konden we als familie op het ene moment heftig, intens verdriet voelen, maar op het volgende moment samen toch weer even lachen. Je kunt emoties bekijken als golven die door je heen gaan. Hoe heftig soms ook, die golven rollen weer voorbij en dan ebt de pijn weg.”
Gert: ,,Soms helpt het om nare gebeurtenissen als levenslessen te zien. Dat geeft je een zekere afstand.”
Anke: ,,Ja, al is die houding natuurlijk niet in alle situaties op te brengen.”

Ken jezelf, ook als ouder 

Gert: ,,Anke en ik hebben veel nagedacht over rolpatronen in de opvoeding, over mannelijke versus vrouwelijke eigenschappen. Ik stelde mezelf de vraag: in hoeverre ben ik als vader in staat om de zachte kant in mijzelf toe te laten, om empathie te tonen naar mijn kinderen? Ik heb zeven jaar in een kliniek gewerkt voor mannen met complex probleemgedrag. Een essentieel punt bleek dat veel van deze cliënten die zachte kant bij hun vader hadden gemist. Van hun verhalen heb ik veel geleerd. Ik hoorde over vaders die een harde aanpak voorstonden. Vaders die nauwelijks communiceerden. Vaders die niet thuis gaven. Het referentiekader van die cliënten bestond uit voorbeelden hoe het absoluut níet moet.”
Anke: ,,Het is goed om als ouder naar jezelf te kijken: wie ben ik en hoe ben ik zo geworden? Waarom reageer ik zoals ik doe? Wees eerlijk tegenover jezelf. Daardoor word je ook oprechter en authentieker tegenover je kinderen. Want die merken het heus wel als je een andere stemming voorwendt dan je eigenlijk vanbinnen voelt. En dat geeft extra spanningen. Als ouder mag je best openlijk toegeven dat jij het soms ook even niet meer weet.”

(de Gelderlander & de Stentor, 23-03-2016)