Componist Anthony Fiumara (1968) lanceerde het laatste halfjaar drie cd’s, werd de allereerste Stadscomponist van Tilburg en begon een samenwerking met choreografe Wubkje Kuindersma.

Nederlands Dagblad, bijlage Gulliver, 12-04-2019
Beeld: Anthony Fiumara, door Werry Crone.

Margaretha Coornstra

‘Het idee heerst dat nieuwe muziek supermoeilijk is en dat je gestudeerd moet hebben om ernaar te luisteren. En dat is echt níet zo! Het is grappig hoe veel meer mensen er naar moderne kunst kijken dan er naar hedendaagse muziek luisteren.’

Ergens begrijpt Anthony Fiumara dat wel: ‘Muziek is een vrij dwingende kunstvorm. Je zit in die zaal en zo’n stuk duurt algauw tien minuten. Terwijl de gemiddelde kijktijd naar een schilderij maar negen seconden is.’
Nu lijkt Fiumara de aangewezen componist om luisteraars over die koudwatervrees voor hedendaagse klanken heen te helpen. Zijn eigen muziek is vooral poëtisch, contemplatief en onmiskenbaar geënt op de minimal-traditie. Daarnaast herinnert ze soms aan renaissance en vroegbarok. Anders gezegd: wie zich thuis voelt bij Arvo Pärt, Brian Eno of Monteverdi, zal bij Fiumara niet snel heimwee krijgen. Drie recente cd’s van zijn eigen label Alaska Records (soloalbums van gitarist Aart Strootman, marimbist Ramon Lormans en saxofonist Tom Sanderman) bevestigen dat opnieuw.

Anthony Fiumara werd in Tilburg geboren en woonde er tot zijn negentiende. In september 2018 keerde hij in zekere zin terug: als docent Compositie aan het Tilburgse conservatorium. Kort daarop werd hem gevraagd of hij stadscomponist wilde worden. Fiumara zei ja.
‘Alleen was er nog geen invulling van die functie. Kijk, stadsdichters en stadsfilosofen haken meestal in op de actualiteit. Met muziek is dat lastig, want eerst moet je musici vinden en dan moeten die nog repeteren. Bovendien wil ik niet dat het stadscomponistschap een soort reclamebord voor míj wordt. Ik zie mezelf liever als ambassadeur voor nieuwe muziek in Tilburg. Ik wil de inwoners laten horen hoeveel moois er wordt gecomponeerd in hun stad.’

Carillon

Want er bestaan veel meer componisten dan je zou denken, weet hij: ‘Ik schat dat er alleen al in Tilburg wel dertig rondlopen. Maar wanneer zie je die mensen ooit? Hooguit een enkele keer in de concertzaal. Daarom wil ik ze graag uit die zaal halen, naar toegankelijker plekken, in de hoop zo een nieuw publiek te aan te boren.’
Vandaar dat Tilburgse componisten muziek gaan schrijven voor het carillon van de Heikese Kerk. Maandelijks komen er nieuwe ‘uurstukken’ (melodietjes die elk kwartier klinken), naast een vrij werk van enkele minuten. ‘Elke maand trakteren we de stad zo op nieuwe muziek.’ Verder is Museum De Pont op koopavonden gratis toegankelijk, dus ook daar gaan conservatoriumstudenten concertjes geven, ‘maar dan met een link naar de beeldende kunst.’ En dan zijn er in en rond Tilburg nog acht blaasorkesten. ‘Amateurorkesten, maar het niveau is enorm hoog. Het lijkt me fantastisch als elk orkest zijn eigen muziek krijgt; een gloednieuw stuk, dat vervolgens een reis maakt langs al die acht orkesten.’
Eigenlijk, beaamt Fiumara, wordt het een soort festival, uitgespreid over een jaar. Met als apotheose een groots opgezette manifestatie in de LocHal ̶ oorspronkelijk werkplaats van de NS ̶ waar vanuit alle hoeken muziek zal klinken.

Ballet

Maar 2019 is ook het jaar van zijn samenwerking met choreografe Wubkje Kuindersma. ‘Ik wilde heel graag voor dans componeren. En Wubkje is iemand die aandachtig met muziek omgaat en heel muzikale choreografieën maakt.’
Kuindersma boog zich alvast over Fiumara’s orkestwerk Here Comes Everybody en zijn elektronische muziek A Sort of Homecoming. ‘En daarop heeft ze choreografieën gemaakt – nou ja, geweldig! Ze gebruikt ook deel 2 van mijn pianoconcert Aerial voor de slotuitvoering van de Nationale Balletacademie in juli. Maar we maken samen nog een voorstelling van 20 minuten, die voor november gepland staat. Als opstap naar een avondvullend project.’ Dankbaar: ‘Het is zó bijzonder om te zien welke bewegingen ze aan mijn muziek koppelt…!’

Meer info en concertagenda: www.anthonyfiumara.com