Augustus nadert, en daarmee de Muziekzomer Gelderland van het Nationaal Jeugdorkest (NJO). Tientallen jonge musici geven een eigen twist aan uiteenlopend repertoire op ongewone locaties. Met een kleurrijke inbreng van young artist in residence 2019, fagottist Thomas Dulfer.
De Gelderlander / de Stentor / Tubantia, 25-07-2019, beeld: Jurre Rompa / NJON
Dulfer, Dulfer… Laten we de brandende vraag maar meteen stellen: is fagottist Thomas Dulfer (25) nou wel of niet familie van die twee andere topblazers, Hans en Candy? ,,Ja. Heel in de verte,” klinkt het prompt. En ja, Thomas Dulfer vindt het “geweldig” om tijdens deze NJO-Muziekzomer young artist in residence te zijn. Dankbaar: ,,Dat je carte blanche krijgt om allerlei dingen die al zo lang in je hoofd zaten nu echt uit te voeren!”
Vorig jaar studeerde hij met een tien met onderscheiding af aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Alsof dat nog niet mooi genoeg is, heeft hij ook binnenkort zijn cardiovascular research master aan de Vrije Universiteit afgerond.
,,Tijdens mijn biomedische bachelor was ik al aan het Conservatorium van Amsterdam begonnen, bij fagottist Bram van Sambeek. Toen Bram ging lesgeven in Den Haag, ben ik daarheen gegaan. Hij heeft me geholpen om de knoop door te hakken en me ook op die fagot te storten.”
Dus toen koos Dulfer definitief voor de muziek? Grinnikend: ,,Nou eh − dat ook weer niet echt. Het zijn twee totaal verschillende uitdagingen. Ik vind muziek maken fantastisch, maar voelde toch nog de behoefte om een onderzoeksmaster te doen. Dat heb je gewoon nodig in de biomedische wereld. Met alleen een bachelor kun je nergens aan het werk.”
Een carrière als uitvoerend musicus naast een bèta-master, is dat niet ontzettend intensief? ,,Hm, och. Ik zeg altijd maar: gewoon proberen. Ik denk dat de helft al afhaakt bij het idee alleen, maar zo weet je dus nooit of het lukt, hè? Niet te veel zorgen maken, is mijn motto.”
Stethoscoop
Tijdens zijn soloprogramma Heartbeat combineert Dulfer beide studies in vier composities, die allemaal iets met hartslag te maken hebben. ,,Wat er het meest uitspringt, is het stuk dat Julian Schneeman vorig jaar voor mijn eindexamen schreef. Ik neem dan met een stethoscoop mijn hartslag op en vervolgens ga ik spelen op dat ritme.”
Nu meet hij al vijf jaar lang elke ochtend zijn hartslag, vertelt hij, met als resultaat een database vol hartslagmetingen. “Uit deze database maakte componist Remy Alexander een soort soundscape, een track, waarover ik live speel. Die track is dus eigenlijk: ‘ik, de afgelopen vijf jaar’. Letterlijk! Tegelijk biedt dit stuk me de kans om te laten horen wat de fagot zoal kan.”
Nog een Muziekzomer-highlight: Thomas Dulfer en zijn
collega’s gaan de Russische grande dame Sofia Goebaidoelina ontmoeten,
althans in geestelijke zin. ,,Ik heb geprobeerd haar in het echt te ontmoeten,
maar dat is nog niet gelukt. Ik ben nu haar biografie aan het lezen. Als
eigentijdse, nog levende componiste vind ik haar heel bijzonder. Ze is ook weer
niet zó ‘modern’, dat je de lijn in haar werk niet kunt terugvinden.”
Als tweede kenmerk noemt hij de spiritualiteit in Goebaidoelina’s muziek. ,,Ze
maakt veel gebruik van kwarttonen, zeg maar: de tonen tússen de noten zoals wij
westerlingen die kennen. Die kwarttonen zouden de ruimte tussen hemel en aarde
symboliseren. Ze schrijft bovendien technisch uitdagend. Mijn partijen beslaan
het hele spectrum van de fagot. Daaruit blijkt wel dat ze het instrument echt
snapt, ze laat je er alles uithalen.”
Fabrieken
Dan is er nog de ‘top act’ van de Muziekzomer, zoals de website Dulfers theaterproject aankondigt, in de industriële ruimtes van de Gelderlandfabriek te Culemborg) en de Beachfabriek (voormalig Honigcomplex) te Nijmegen. Titus Tiel Groenestege regisseert muziektheater Blauwbaard, over de ladykiller uit het beruchte sprookje. Dulfer: ,,Ik wilde graag een Gesamtkunstwerk maken waarin verschillende disciplines − muziek, dans, acrobatiek en beeldende kunst − samen het verhaal vertellen. Probleem was dat ik nog geen geschikt verhaal wist. Gelukkig kende ik actrice Hanneke Last en zij wilde graag iets doen met Blauwbaard. Hanneke heeft het verhaal zelf herschreven, met de nodige diepgang.”
Want er zijn veel variaties van het Blauwbaardverhaal, merkt hij op. ,,Zo beschrijft één boek zelfs de jeugd van Blauwbaard, waardoor hij echt een mens wordt en niet alleen die seriemoordenaar. In de opera van Bartók, Blauwbaards Burcht, zie je de lugubere versie. Maar wij gebruiken muziek uit Ariane et Barbe-Bleue van Paul Dukas. Ik speel de aria’s op fagot en de tekst wordt gesproken. Dus het is een opera zonder zang. En het grote orkest van Dukas hebben we teruggebracht naar een kamerorkestje van twaalf personen. Dat libretto bij Dukas is overigens wel milder dan het oorspronkelijke verhaal; zo gaan bijvoorbeeld de vrouwen niet dood. Al komt Hanneke dus nu met wéér een andere Blauwbaard-interpretatie… Maar laat ik niet te veel verklappen.”
NJO Muziekzomer Gelderland
Naast diverse ensembles van jonge musici komen er vier jonge orkesten voorbij tijdens de NJO Muziekzomer : het Nationaal Jeugdorkest (NJO), het Palestijns Jeugdorkest, Jong Metropole en het Jeugdorkest Nederland (JON). Verder maken enkele gerenommeerde jonge solisten hun opwachting, zoals violiste Noa Wildschut en pianist Alexander Gavrylyuk.
Het repertoire is rijkgevarieerd: van onversneden romantiek (o.a. Tsjaikovsky, Berlioz) tot funky bigbandmuziek (Tijn Wybenga) en nieuwe concertmuziek (Trevor Grahl). En dat op onalledaagse locaties als een voormalige vliegtuighangar, oude fabrieken, idyllische tuinen, een middeleeuws klooster of de art-deco-Kathedraal van Radio Kootwijk.
2 t/m 18 augustus, Gelderland. Zie www.muziekzomer.nl
