Vandaag: Stichting Kattenmuseum ‘Miauw’
Mathilde Wibautstraat 16, 7311 VB Apeldoorn
Bezichtiging na afspraak, via info@kattenmuseum-miauw.nl.
Website: www.kattenmuseum-miauw.nl
Nederlands Dagblad, bijlage Gulliver, 20-02-2020. Foto’s: auteur
In welk museum zijn we vandaag?
In een keurig rijtjeshuis nabij het centrum van Apeldoorn. Kattenmuseum Miauw is namelijk woonhuis en museum tegelijk. Daarom kun je er alleen op afspraak terecht: er moet immers ook nog normaal gewoond worden, met alle privacy van dien. Maar op het afgesproken tijdstip leidt beheerder Klaas ter Velde je graag rond.
De beschilderde garagedeur spreekt al boekdelen: hier wonen doorgewinterde kattenvrienden. Toch had Ter Velde niet van meet af aan een speciale voorliefde voor katten, bekent hij. Hij zag het licht pas toen hij zijn vrouw leerde kennen. ‘Bij haar dateert de band met katten letterlijk vanaf de geboorte, want op haar geboortekaartje stond een kat afgebeeld. Toen we in 1987 verkering kregen, had ze zelf een kat. En die bleek mij als persoon al gauw te accepteren.’ Dat is wat hem zo in katten fascineert: ‘Je kiest een kat niet uit, een kat kiest jóu uit. Kom je in een asiel, dan kun je je het beste afwachtend opstellen. Gewoon rustig gaan zitten, dan komt er vanzelf een kat naar je toe.’
Begin jaren negentig begon het echtpaar Ter Velde voorzichtig met verzamelen. ‘Eerst waren we blij met alles wat kat was. Maar je wordt steeds kritischer. Zo zijn we opgehouden met kunstwerken als beelden en schilderijen, anders moeten we straks een hele loods afhuren. We richten ons alleen nog op gebruiksvoorwerpen waarin kattenfiguren zijn verwerkt.’
Sinds 2010 is de collectie ondergebracht in een stichting. Donaties worden vooral gebruikt om nieuwe stukken aan te schaffen.
Wat moet je hier beslist zien?
Een paar curiosa springen er echt uit. De pendule uit de jaren vijftig, met twee Siamezen. Een lichtschakelaar met een kat die, over het knopje heen, een muis beloert. Een schaakspel met katten als pionnen. Een oude wandklok die tevens een sleutelkastje bevat. Of de keramische neksteun, bedoeld voor geisha’s die op die manier hun kapsel in vorm konden houden.
Wat valt tegen?
Volgens Klaas ter Velde stellen sommigen zich iets anders voor bij een kattenmuseum. ‘Zoals de bezoekers die een collectie opgezette katten verwachtten. Maar die hebben we niet. Anderen denken dat hier allerlei levende katten rondlopen, zoals in een kattencafé. Maar hier woont één kat, Lucky-Luke, en die is ‘de directeur’. Een echte allemansvriend. Je mag hem gerust aaien, terwijl in kattencafés vaak wordt gevraagd om de katten met rust te laten.’
Wel verblijven er soms kittens in huize Ter Velde: ‘Wij zijn vrijwilligers voor een kittenopvang. Bij ons worden katjes uit gevonden nestjes verzorgd en gesocialiseerd, zodat ze een goede start krijgen. Uiteraard vragen we van bezoekers wel dat ze daar voorzichtig mee zijn.’
Is er iets christelijks te zien?
Niet echt. ‘Maar,’ zegt Ter Velde, ‘Kerstmis en Pasen zijn christelijke feesten. En we hebben hier wel kerstballen en paaseieren.’ Ooit was hij te gast in een programma van Paul de Leeuw: ‘Van hem heb ik later nog eens een kerstboompiek gekregen. Nee, die is momenteel niet te zien. We hebben te weinig ruimte om alles tegelijk uit te stallen.’
Hoe smaakt de koffie?
Aangezien Kattenmuseum Miauw in de eerste plaats een woning is, ontbreekt het café. Maar geen nood: in het aangrenzende stadscentrum zijn horecagelegenheden te kust en te keur.
Je moet hier beslist heen als je …
… wilt ervaren hoe ‘onopvallend-opvallend’ de rol van katten in diverse culturen is, en hoe ontwerpers wereldwijd daarvan getuigen. Gewoon door de kat een plek te geven op alledaagse voorwerpen. Van een houten wandbord voor garenklosjes tot een textielbevochtiger voor het strijkgoed. Van een tulpenvaas tot een metronoom. En van een pc-toetsenbord uit Catalonië tot gebreide poezensokjes om de stalen poten van een fauteuil.
